تخصیص ارز بصورت مبادله ای
ارز مبادله ای :
ارز مبادلهای یا ارز تخصیص داده شده، محلی است که دولت به افراد حقیقی یا حقوقی با شرایط خاص، ارز را با قیمتی کمتر از بازار آزاد تخصیص میدهد. این نوع ارز، به عنوان ارز مبادلهای شناخته میشود و قیمت آن بر اساس سیستمهای بانک مرکزی و تقاضا و عرضه تعیین میشود.
ارز مبادلهای به برخی کالاهای وارداتی اختصاص داده میشود تا قیمت نهایی آنها در کشور کاهش یابد. همچنین، تخصیص ارز مبادلهای تنها برای واردات برخی کالاها از برخی کشورهای خاص امکانپذیر است و نمیتوان برای هر کالایی از هر منبعی از این نوع ارز استفاده کرد.
ارز مبادلهای به صورت نقدی یا با استفاده از ال سی (نامه اعتباری) به درخواست کسب و کارها ارائه میشود، اما در حال حاضر استفاده از ال سی انجام نمیشود. برای انجام حواله ارز، 35% از مبلغ به عنوان وثیقه در بانک مسدود میشود. این وثیقه برای تضمین واردات و ترخیص کالاها و استفاده از ارز مخصوص حواله، به بازرگان اختصاص داده میشود. پس از خروج از گمرک و دریافت مجوز گمرکی، وثیقه آزاد میشود.
فهرست کالاهای قابل دریافت ارز مبادلهای شامل موارد زیر است:
- آب پنیر (ماده اولیه صنعت تولید شیرخشک اطفال)
- روغن خام ذرت
- روغن CBS
- روغن CBE
- لاکتوز بیآب (ماده اولیه صنعت تولید شیرخشک)
- لاکتوز و شربت لاکتوز
- پنیر
- آخال پنیر، پنیر حلاجی شده
- ابریشم پیله، ابریشم خام، ضایعات ابریشم
- کره و سایر چربیها
- داروهای دامپزشکی
- واکسنهای دامپزشکی
- شکرخام
- دانه کاکائو
- غلاف کاکائو
- خمیرکاکائو
- کره کاکائو
- پودر کاکائو
- دانه غلات (به جز انواع گندم و جو دامی)
- ماست
- دانه پنیر
- روغن پنیر
- سبزیجات غلافدار (حبوبات)
- چای
- جو دو سر
- برنج
- جوجه یک روزه گوشتی
- جوجه یک روزه تخمگذار
- جوجه یک روزه گوشتی بوقلمون
- انواع کمباین
- تراکتور
- ماشین آلات و دستگاههای کشاورزی باغبانی
- ماشین آلات خطوط تولید
- قطعات و اجزای کامیون و اتوبوس
- سموم کشاورزی و مواد اولیه سموم کشاورزی
- ماشین آلات درجه بندی و پاک کردن محصولات کشاورزی (بوجاری)
- جوانه ذرت
- روغن زیتون و اجزای آن
- روغن خام پنبه دانه
- روغن خام کنجد
این فهرست کالاها تنها بخشی از کالاهایی است که میتوانند با استفاده از ارز مبادله ای خریداری شوند.
نحوه دریافت ارز مبادلهای
نحوه دریافت ارز مبادلهای در سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به آدرس www.cbi.ir مشخص شده است. آخرین دستورالعملهای دریافت ارز مبادلهای در تاریخ 15 مهر 91 ابلاغ شده است. طبق این سند، بانک مرکزی دستورالعمل اجرائی نحوه خرید و فروش ارز را به ادارات کل عملیات ارزی شبکه بانکی ابلاغ کرده است.
بانک های ملت، تجارت، سپه، سامان، پارسیان و کشاورزی به عنوان بانک عامل و واسط شناخته میشوند. بانک های عامل باید حساب ریالی در بانک واسط داشته باشند. نرخ ارز مبادلهای به صورت روزانه توسط بانک مرکزی اعلام میشود. برای دریافت اطلاعات اوراق ثبت سفارش، باید با سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت هماهنگ شده و طبق قوانین جاری، مبادلات ارزی برای کالاهای وارداتی انجام میشود.
بانکها اطلاعات متقاضیان را از طریق پرتال ارزی به نظارت ارز بانک مرکزی ارسال میکنند. پس از تایید اطلاعات، اداره نظارت ارز بانک مرکزی کد ارز تخصیصی و گواهی ثبت آماری صادر میکند. متقاضیان پس از دریافت گواهی ثبت آماری، به مدت 15 روز کاری فرصت دارند تا ارز را از بانک تهیه کنند و پس از این مدت باید مجوز تمدید گواهی ثبت آماری را دریافت کنند. کد تخصیص ارز توسط بانک مرکزی صادر میشود. بانک عامل با رعایت قوانین و مقررات و طبق فرایند اداری، میتواند نسبت به فروش به متقاضی اقدام کند. در هنگام تقاضا به بانک مرکزی، 100% معادل ریالی باید از طریق بانک عامل تأمین شود. بانک عامل باید از متقاضیان تعهد کتبی برای ارائه پروانه ترخیص کالا در هنگام گشایش اعتبار/ثبت برای اسنادی یا حواله و ارائه وثیقه دریافت کند. به طوری که در صورت عدم ارائه پروانه مذکور، مابهالتفاوت نرخ ارز مبادلهای و ارز آزاد را به بانک واریز نماید.